Max Havelaar, of de koffieveilingen der Nederlandsche Handelmaatschappy is de enige roman die is opgenomen in de Canon van de Nederlandse geschiedenis.

Ik herschreef dit literaire monument van Multatuli, de schrijversnaam van Eduard Douwes Dekker, in modern Nederlands. In het voorjaar van 2010 verscheen mijn hertaling, op het moment dat ‘de Max Havelaar’ precies 150 jaar eerder was uitgekomen.

Ik heb deze hertaalde editie vooral geschreven voor leerlingen in de hoogste klassen van havo en vwo. Het probleem van deze roman was namelijk: het boek bleef onverminderd geprezen, maar het werd amper nog gelezen door nieuwe generaties Nederlanders.

Verschillende recensenten (Jan Blokker, Hugo Brandt Corstius, Marjolein Februari) hebben er schande van gesproken dat ik mij aan ‘een kunstwerk heb vergrepen’. Hoogleraar Hans van den Bergh, een groot Multatuli-kenner, noemde mijn hertaling ‘net zo lelijk als de Nachtwacht op een koektrommel.’

Ik begrijp die kritiek. Tegelijk kan ik – nu bijna 14 jaar na verschijning van mijn versie – een ander perspectief ernaast zetten: in 2023 is de 23^ste (!) druk van ‘de nieuwe Max’ verschenen. Schande? Het blijft voor discussie vatbaar…

Het Nieuw Letterkundig Magazijn wijdde in 2010 een special aan de Max 2.0. Ik mocht toelichten waarom en hoe ik de roman hertaald had. Recensies volgden van drie kenners: Annemarie Kets de Vries, Ton Anbeek van der Meijden en Eep Francken.