In de Canon van de Nederlandse geschiedenis staat één roman, Max Havelaar, of de koffieveilingen der Nederlandsche Handelmaatschappy, van Multatuli (de schrijversnaam van Eduard Douwes Dekker). In 2009 herschreef ik dit literaire monument in modern Nederlands. In het voorjaar van 2010 verscheen mijn hertaling, op het moment dat ‘de Max Havelaar’ precies 150 jaar eerder was uitgekomen.

Ik herschreef Max Havelaar vooral voor leerlingen in de hoogste klassen van havo en vwo. Het probleem van deze roman was namelijk: het boek bleef onverminderd geprezen maar het werd amper nog gelezen door nieuwe generaties Nederlanders.

Verschillende recensenten (Jan Blokker, Hugo Brandt Corstius, Marjolein Februari) hebben er schande van gesproken dat ik mij aan ‘een kunstwerk heb vergrepen’. Hoogleraar Hans van den Bergh, een groot Multatuli-kenner, noemde mijn hertaling “net zo lelijk als de Nachtwacht op een koektrommel”.

Ik begrijp die kritiek. Tegelijk kan ik – nu ruim tien jaar na verschijning van mijn versie – een ander perspectief ernaast zetten: in 2021 zal de 20^ste(!) druk van ‘de nieuwe Max’ verschijnen. Schande? Het blijft voor discussie vatbaar…

Het Nieuw Letterkundig Magazijn wijdde in 2010 een special aan de Max 2.0. Ik mocht toelichten waarom en hoe ik de roman hertaald had. Recensies volgden van drie kenners: Annemarie Kets de Vries, Ton Anbeek van der Meijden en Eep Francken.